Birdies

De zomer is weer in het land en de daarmee ook de knalrode bisschopsvogeltjes (Euplectes orix). Samen met de gele gemaskerde wevertjes vormen ze een bont clubje op de voertafel.

September 2010 (waarschijnlijk...)

Niks zo veranderlijk als het weer en de BAT. Vorige week maandag kregen we ineens te horen dat we einde van dit jaar naar huis moesten, vijf dagen later was de situatie compleet anders. Marcel mag langer blijven, krijgt inderdaad een andere functie (als trainer/opleider) en voor zover het er nu naar uitziet, mag hij tot september 2010 blijven.

Was dus wel een heftig weekje. Had de eerste sollicitatiebrief al de deur uit gedaan, maar moest gisteren de uitnodiging voor het sollicatiegesprek toch weer afblazen. Voorlopig kunnen we ons dus nog bijna een jaar richten op Zuid-Afrika.
Als alles volgens plan verloopt - door schade en schande wijs geworden houden we een slag om de arm - gaan we eind augustus 2010 weer terug naar NL. Kunnen de kids mooi aan het begin van het nieuwe schooljaar weer naar 't Panorama en kunnen we hier het WK2010 nog meepikken. Niet alleen interessant voor de voetballiefhebber maar ook voor de freelance journo...

Zo.
Over dus tot de orde van de dag.
Broer & schone zuster zijn inmiddels weer terug op Hollandse bodem, het was super gezellig.

Afgelopen weekeinde hebben we samen doorgebracht in een prima backpackerslodge aan de rand van de Noordelijke Drakensbergen. Zondag meegeweest met een excursie naar Lesotho, het land waar Anthony's biologische moeder vandaan kwam voordat ze naar Jo'burg trok. Daarbij oa een lokaal schooltje bezocht.


De pakweg 40 euro p.p. die de backpackerslodge vraagt voor de dagtrip, komt voor een deel weer ten goede aan het schooltje, voor oa les- en bouwmaterialen. Dat is wel nodig ook, want zelfs de schooldirectrice die typische mini-Leshotho-hoedjes verkocht (gemaakt door de hoogste groepen) had nog moeite met het optellen van de bedragen. Ze rekenen ook nog met telramen gemaakt van bierdopjes.

Ook nog - helaas wel hele vage - rotstekeningen gezien van de San-mensen, en een sangoma (natuurgenezeres) bezocht, en met een groep locals aan het maisbier gezeten.
De community krijgt voor elke excursie een paar knaken en dat mag ook wel. Lesotho is als ik het goed heb onthouden het op drie na armste land ter wereld. De mensen leven er van de bestaanslandbouw (zelf opeten wat je hebt geteeld/gefokt) en that's it. En volgens de schooldirectrice zijn 8 op de 10 volwassenen zijn hiv+. Daar helpt zelfs geen sangoma meer aan. Die verwijst ze wel netjes door naar de kliniek, maar die is ruim 50 km verderop en dat is best ver lopen...

Ploegen met een span ossen.
kindertjes kijken nieuwsgierig naar al dat volk dat bij de sangoma binnen zit...

Dus. Zoals gezegd, over tot de orde van de dag. Sigaretten draaien en stukkies tikken. De 'logeeragenda' is nu helemaal leeg. Heeft er nog iemand zin om voor de verandering eens Kerst en Oud&Nieuw te vieren bij 30 graden Celsius??

Het was erg gezellig met boetie & skoonsussie!!

5 jaar!

Vandaag een heuglijke dag, onze Anthony is 5 jaar geworden. Traditiegetrouw gevierd met cadeautjes uitpakken op bed, onder toeziend oog van de zusters Mons. Vooral de mega-doos Safari-playmobil was een hit. Playmobil kennen ze hier niet, dus via internet in NL besteld en meegenomen door mijn broertje. Bleek die doos dus 4 x zo groot te zijn dan we dachten...

Vanmiddag komen er als het goed is nog wat vriendjes langs voor zijn kinderfeestje. Toon wil graag koekjes bakken, dus dat programma gaan we dan maar draaien.

Verder is het nog steeds hopeloos onzeker wat de BAT betreft. Eerder deze week kregen we (zomaar tussen neus en lippen door) te horen dat Marcel z'n contract als productietechnicus is verlengd tot einde van dit jaar. Dat zou betekenen dat we rond de jaarwisseling terug moeten naar Nederland. Dat hebben ze unilateraal bedacht, hij is niet uitgenodigd voor een gesprek, geen briefje thuis gehad, helemaal niks.

Maarrrr: er wordt nog wel geprobeerd om hem nog wat langer hier te houden in een andere functie, als opleider. Schijnt dat daar vandaag pogingen toe in gang worden gezet. Enige verlenging van het contract zou wel goed uitkomen omdat het verhuurcontract van ons huis in Arnhem pas eind februari vervalt; we kunnen dat ook niet eerder opzeggen, dus voor 1 maart kunnen we er gewoon niet in (tenzij de huurders zelf eerder zouden verkassen.)

Kortom: onzekere toestanden. We weten nog steeds niet waar we aan toe zijn; dat hakt er ook voor de kinderen best in. Heb ondertussen wel helemaal tabak van de BAT. Zo nonchalant ga je gewoon niet met je medewerkers om!

Anyway, we zien wel waar het schip strandt. Als we van tevoren hadden geweten dat we hier (bij aankomst) 11 maanden op Marcel z'n werkvergunning moesten wachten, zonder inkomen, dan hadden we het ook nooit gedaan, en achteraf is dat ook allemaal goed afgelopen. We vertrouwen er maar op dat dit ook wel weer ergens goed voor zal zijn.

Wijze koe en jonge os

Dat er in Zimbabwe een hoop dingen scheef zitten, weet u onderhand.
Vandaag kwam ik op de website van ZimOnline een mooi gesprek tegen tussen een wijze koe en een jonge os. Het is een hele lap Engelse tekst, maar ik wil het u niet onthouden. Het verklaart een hoop.

Why are we so greedy?

A young ox meets the Wise Cow on the pasture of (Grace Mugabe's, GM) Gushungo Farm

Ox: Wise Cow, please explain something to me which I do not understand.

Wise Cow: Of course, if I can help you further. What is your question?

Ox: Wise Cow, I have never understood and do still not understand why human beings here are so greedy that they destroy the country and even the people’s lives rather than control their greed and selfishness.

Wise Cow: You will find greed deeply rooted in human beings all over the globe. Does the greed among our regional people seem special to you?

Ox: Yes, I see signs that there is something special about greed here. Why is it so disastrous?

Wise Cow: Let me think a bit over that question and how to put the answer.

Ox: Of course, take your time.

The Wise Cow chews the cud for a little while.

Wise Cow: OK. Do you know what a social role is? Human beings can exist only within a pattern of social roles.

Ox: A social role is being a father, a brother, a son, a friend, a lover, an artist, a craftsman, a boss, a servant; I think I know the concept.

Wise Cow: Yes, for a human being it is very important to understand what the society is expecting of him. If he does not fill his most important social roles he cannot be a member of the society, he cannot have his secure place within the society and he does not know who he is in the first place.

Ox: But how can he find out what the society is expecting and what his most important social role is all about?

Wise Cow: The society constantly tells him that. He is told that from the beginning of his life. Before he can understand anything else he understands the meaning of social roles. Perhaps he understands that already when he still seems to slumber in his mother’s womb.

Ox: Really, how could that be?

Wise Cow: Because his mother has also internalised her social role. Because the baby is a member of the society and nothing without the society. It suckles the notion of social roles with the motherly milk from the first day.

Ox: But I doubt that being greedy is a social role for humans.

Wise Cow: No, no, they clearly understand that greed is a sin even when they are not religious at all. But if a certain social role is very important it can bring with it utterly greedy behaviour.

Ox: The social role pattern is so overwhelming that it can easily beat the desire not to be perceived as a greedy person?

Wise Cow: Exactly that. It can even shift the view of a person about what greed is and what a sound thriving for commodities is. The latter may be grossly exaggerated and catch a whole nation in a quagmire but it seems the best thing for the person to carry on with.

Ox: But how can that be?

Wise Cow: In this society here there is an old tradition that for males the most important role is considered as to be an acknowledged breadwinner.

Ox: But that’s good.

Wise Cow: Of course, but it’s bad if the other social roles’ importance is insignificant in comparison to the breadwinner role.

Ox: You mean it is bad if all the other social roles of the man are rather meaningless or neglected compared with the breadwinner role?

Wise Cow: Yes. Since uncountable generations in this society young boys have learned as soon as they have understood the concept of social role that they are expected be breadwinners in the first place. Only filling that role will secure them their undisputed place in their society. Without achieving such place they will feel undignified and in fact without dignity, a human being is just withering away.

Ox: I see. But what has greed to do with that? I still don’t understand.

Wise Cow: Well, the overwhelming power of the role of a breadwinner while at the same time other social roles are marginalised makes the ordinary man greedy.

Ox: But what balance would the other social roles bring into account?

Wise Cow: Look, the role of a breadwinner does not necessarily include the role of a caretaker. A man in this society is a caretaker only concerning breadwinning and only insofar as he is doing that for his family. He is not a caretaker in terms of feeding the baby, of nursing his sick wife, of comforting his kids, in terms of feeling responsible for their grievances and all the small or big odds of daily life they face, in terms of being a sensitive and imaginative lover.

You will see him going around with his boyfriend at his hand. You will not see him with his wife at his hand in public. He is not backing her and helping her in public. He is only a helping hand when it comes to breadwinning but in most other respects he is himself asking for helping and caring hands.

He is not a caretaker when solidarity is demanded outside his house. He does not take care for his neighbours. He is not a caretaker for the reign of principles. He is not a caretaker when it comes to protect the law. He is a caretaker when his house toilet is blocked but not when sewage water is flowing openly in the streets. He cares when it comes to load shedding in his house but doesn’t when neighbours disappear.

He is convinced that he deserves every respect and service as long as he fills his breadwinner role – the society has taught him so since many generations. And in his role as a breadwinner he is in fierce contest with other breadwinners.

This role gives him the more respect and dignity the more commodities he can provide to his family. On the other hand his baby never feels his caring hand changing his nappies, holding the feeding bottle, it never hears its father’s heartbeat because he does not carry it around. The teenage kids have to stay without his guidance in the most parts of their precarious daily lives because he feels not obliged to deal with their worries, inner problems and puberty conflicts and there are no social patterns available in his surroundings he could just adopt for such purposes. If he really would care he would have to go out of his way and would even be regarded suspiciously for such behaviour and attitude.

Ox: And as he has almost nothing to offer from that side for his family – the average man – he is concentrating on his breadwinner role?

Wise Cow: Now, can you see the inevitable reason for him to become greedy, as he has to provide enough commodities to fill in all the emotional gaps?

Ox: I understand, but what if circumstances whatsoever do not allow him to be a decent breadwinner?

Wise Cow: That will drown him in anxiety and disintegration. In the worst case he will leave his family behind in dire straits and go to foreign countries claiming to find the bread for them somewhere. He in fact prefers to leave his family in limbo if he cannot fill his hereditary role as a breadwinner with them.

Ox: I understand. He will in this case rather abandon his family all together although he could be the fatherly centre and buttress of the family house in many other respects. But as he has nothing to offer here and otherwise cannot fill in his normal social role as a breadwinner he is forced to leave the field of his defeat. And the woman will not even plead with him to stay?

Wise Cow: Yes, in such a loser situation he could even become criminal or even a dictator’s bootlicker.

Ox: Beah!! But why are the wives so greedy, too?

Wise Cow: Their attitude is growing on the same branch. Wives in this tradition feel strongly that their average husbands are not profound and reliable partners in any emotional respect. They are constantly disappointed, as they do not get what they really need from their husbands. Since commodities is all they can get from the average husband and as they are starved of everything else, they want to have as much commodities as possible from their husbands and therefore get greedy themselves. Their self-respect as wives simply depends on those commodities. It is common for them to stand independent, work and do business themselves to fend for their kids, and they will look with disrespect at their husbands if they are failing their most important social role as breadwinners. To be an exceptional wise, amicable, man and far-sighted caretaker may help a man in such cases. But this is what only too few of them represent under the said circumstances.

Ox: If you put it like that, it can explain the abnormal greed we see in that country. But is there any hope for a change among those human beings to ease their personal distress and at the same time ease the woes of the country?

Wise Cow: Yes, if an ox would talk to them and made them thinking about the problems caused by traditional social roles and if the not average people would create and try out better-tailored social roles – then yes – it could make a difference. Mind you, to be a trendsetter is the most difficult social role all together.

Ox: But they will say it’s just not true all together – your analysis. They will feel insulted!

Wise Cow: Of course!

Ox: But they will slaughter me for that.

Wise Cow: They will slaughter you anyway.

(Iona Viertheiler, ZimOnline)

Brengen en halen

Zojuist hebben we opa en oma uitgezwaaid op het vliegveld, de laatste veertien dagen vlogen weer voorbij. Het was goed en gezellig.

Morgen kunnen we de volgende gasten weer ophalen: Aldert & Saskia en - minstens zo belangrijk - hun zelfgemaakte Frans-Nederlandse kazen. Komt precies goed uit, want de fenegriek is weer bijna op. Aldert & Sas komen 11 dagen, waarvan ze een groot deel in de wildernis zitten. We zien ze dus kort, maar krachtig, we zien er erg naar uit.

De onzekerheid over Marcel z'n contract neemt intussen toe; BAT zucht ook onder de crisis, productievolumes dalen, en in dat soort situaties vliegen contractors er doorgaans het eerste uit. Z'n werkvergunning is wel tot en met december volgend jaar verlengd en voorlopig werkt hij nog gewoon door met z'n verlopen contract. Maar of en hoe of wat dit verlengd gaat worden, is een groot vraagteken.
Duimen maar allemaal!! We kunnen wel weer een wierookje gebruiken...

Keurslijf

Oudste dochter moet een nieuwe schooluniformjurk. Ze is hard gegroeid, de zoom van het rood-wit gblokte jurkje hangt zo’n twintig centimeter boven haar knieën. Onze tienjarige style queen vindt zo’n kort rokje precies goed. Ook al draagt iedereen hetzelfde uniform, het gaat er toch om je te onderscheiden in de massa. Dus probeert ze er een vlotte hipster onder aan te trekken, in plaats van de verplichte bordeauxrode schoolshorts. Helaas - moeders hanteert een streng deurbeleid. "Zó ga jij niet naar school! Als je bukt, kijkt iedereen recht tegen je onderbroek aan!"

Op naar Hoosen dus, de Indiër op het dorp die alle lokale schooluniformen levert. In de volgepakte winkel stommelen we een versleten trap op en zoeken de juiste maat jurk uit het rek. Ze wil passen. De paskamer op Hoosens rommelzolder bestaat uit een smoezelig gordijn, op strategische plekken gescheurd. Ernaast ligt een hoop afgeschreven paspoppen. Losse plastic ledematen doen denken aan protheses. "Mama, deze is wel een beetje wijd. Hebben ze ook smallere?" Ze trekt de cupnaden naar voren - het uniform maat 144-149 is berekend op lichaamsrondingen waarvan alleen nog maar vermoedens bestaan. "Eh, nee, one size fits all, vrees ik."

De lengte keurt ze gelukkig goed. Ik moet wel beloven de knoop op haar ceintuur te verzetten, zodat de jurk wat strakker aansluit. Maar ze kan niet wachten tot we weer in Nederland wonen. "Lekker geen uniform meer aan, elke dag gewoon in m’n eigen kleren naar school."

Maar is dat wel zo? Of gelden er in Nederland alleen maar andere uniformregels? Vriendinnen die allemaal dié skinny jeans dragen, met déze flatjes eronder, en zo’n kort jasje erbij? En als je je afzet tegen de fashionista’s, beland je bij de alternatievelingen die weer hun eigen regels hebben. Emo-punkers, lolita’s, metal, gothic. Allemaal hun eigen keurslijf.

Van mij mogen ze in Nederland het schooluniform invoeren. Al was het alleen maar omdat het ’s morgens heel veel tijd en ‘ik weet niet wat ik aan moet’ -gezeur scheelt. Omdat kinderen in een uniform direct herkenbaar zijn als leerlingen van school X of Y. Dat kweekt verbondenheid met de school. Bijkomend voordeel: overlast veroorzakende schooljeugd is ook makkelijker te traceren!
Maar bovenal: omdat het helemaal geen kwaad kan om in elk geval aan het idéé te wennen dat het niet om gaat wat je aan hebt, maar wie je bent. Echte vrijheid zit in je kop, niet in je kleren.

Maar daar is onze aankomende tienerdochter nog niet aan toe. Na één keer wassen ligt de zoom van haar nieuwe jurk eruit. Rok vijf centimeter langer. "Ja dáhág, die ga ik dus echt niet aantrekken! Ik doe morgen lekker m’n oude weer aan."


Column in De Gelderlander, 26 september 2009

Jembisa

Afgelopen weekend mochten opa en oma even rustig bijkomen van de trektocht met Jannes & Wil. We zaten in een huisje in het Waterberg gebied, zo’n uur of vier noordelijk van hier. Het was er heerlijk rustig (lees: verrekte afgelegen) en relaxed. Zaterdagavond laat scharrelden er zelfs twee neushoorns door de achtertuin, en schoonpa zag vannacht een fraaie kudu-bul bij de slaapkamer naar binnen loeren.





De paden in het kleine Jembisa game reserve waren bij stukken wel ernstig 4x4. Marcel vindt dat geweldig, Ginus altijd minder wegens permanente vrees voor pech onderweg. Kreeg verdorie nog gelijk ook; Marcel reed een scheur in de wang van de achterband. Plat. Band ter plekke verwisseld en vervolgens de Palala rivier doorgestoken. Stond als pad getekend op de kaart, dus het moest kunnen... Wat scherpe keien verlegd en diepe gaten met andere keien gevuld... Onze sissy 4x4 heeft het nog gered ook. Gescheurde band is gerepareerd, maar alleen nog bruikbaar als reserve reserve-reserveband. Nou nog een goedkope nieuwebandenboer zoeken ...