Marcels relaas

Gineke vond dat ik nou maar een keertje moest schrijven. Ik kom bijna elke dag van m'n werk thuis met verhalen thuis over dingen waar ik me na een jaar nog steeds over verbaas.
Ik weet niet waar ik moet beginnen maar ik kan tegen al mijn oud-collega's zeggen dat BAT hier net iets anders is. De machines zijn hetzelfde maar de mensen zijn ietsje anders.

Bezuinigen is hier het grote ding. De mensen in het magazijn krijgen hun jaarlijkse bonus als ze zo min mogelijk onderdelen hebben liggen. Lekker goedkoop, maar de machines staan lang stil omdat er geen onderdelen zijn. Laatst stond een Focke 550 vier dagen stil omdat er geen standaard kogellager lag en niemand er aan dacht dat zo’n ding ook in een winkel gekocht kan worden. "Ze bezuinigen de plek bankroet", hoor ik hier veel mensen zeggen.

Half juli werden er vlekjes op de sigaretten gevonden. Vanaf die donderdag stond de hele fabriek 10 dagen stil. Niemand had een idee van wat er aan de hand was of waar het vandaan kon komen. Iedereen speculeerde maar wat en ik kreeg niet het idee dat er een structurele aanpak was.
Woensdag kwam onze - Duitse - directeur speciaal terug van vakantie, en diezelfde avond nog zat er iemand van Heidelberg per vliegtuig naar Londen met een paar monsters. Bleek dat er olievervuiling zat in de Amerikaanse fines (= bijmengproduct van tabaksstof). Vanaf donderdag begonnen de machines langzamerhand weer te lopen, één voor één, want alle vervuilde tabak was geblokkeerd en weggegooid.

Ik had die probleemweek nachtdienst. Wat je dan meemaakt is niet te geloven. Overal sliepen mensen op stiekeme plekjes. Niemand wilde meer werken (als er wat proeven gedraaid moesten worden) want: ‘als híj niets hoeft te doen, dan doe ik ook niks!’ Vawege dit fenomeen moesten de PT’ers en teamleaders zelf proeven doen op de machines. Het was net of iedereen aan het staken was.

Opleiding is hier ook wat anders. Een PT’er krijgt hier na 6 weken draaien een gereedschapkist en een klopje op de schouders: "succes ermee".
Kan nog wel een poosje doorgaan maar dat doe ik maar niet want eigenlijk heb ik er prima naar mijn zin. Lekker werken, dollen, ouwehoeren en véél rust uitstralen.

Jacht
Elke Afrikaner die je hier een beetje leert kennen, nodigt je uit voor een jacht. Iedereen heeft een geweer en bijna allemaal gaan ze er regelmatig op uit om te jagen. Onze buurman Jacco had ook al gezegd dat ik een keer met hem mee moest.
We zijn op de schietbaan wat gaan oefenen en het ging me eigenlijk best wel goed af, op 100 meter alles in de roos. "Marcel, jy sal definitief een bok kap."

Frikkie, een collega van me, is een soort beroepsjager. Van alles wat hij schiet maakt hij biltong en droge worst en dat verkoopt hij. Ik had Frikkie verteld dat ik ook kon schieten en gelijk moest ik mee op jacht Dat vindt Alex vast ook leuk, dacht ik, en daarom afgelopen weekend sanen met mijn broer met Frikkie mee naar de Vrijstaat om te jagen - sorry Truus...

Met de gehuurde Landrover 4x4 rammelbak van Alex (Laro noemt hij dat ding) naar de Vrijstaat. Lekker weekeindje met veel vlees en eieren. Oscar (14, zoon van Alex) en Diaan (13, zoon van Frikkie) gingen ook mee. Na een koude nacht (-10) en een indoor braai op de open haard gingen we 's ochtens om 8 uur inschieten. Alex, Oscar en ik mochten target schieten op 150 meter en alle 3 schoten we goed. We mochten alle drie officieel mee op jacht - Sorry Truus.

Op de wildplaas van een vriend van Frikkie werd ik achter op een bakkie gezet met een 'schietstoel' en het geweer met telescoop en demper van Frikkie. Ik was er helemaal klaar voor. Op jacht naar de springbok die bij mij aan de muur in Arnhem gaat hangen. Na een poosje achtervolgen kreeg ik hem te pakken. Een schot op 100 meter, hij sprong in de lucht (inderdaad, dat doen springbokken) en viel in een keer dood neer. Ik kreeg aan alle kanten schouderkloppen en handen en zo reden we naar het bokje.
Volgens de kenners had ik hem recht in zijn hart geschoten en Frikkie smeerde mij onder het bloed van het arme beestje (nogmaals, sorry Truus.)

Toen zijn we naar een andere wildboerderij gegaan want Alex zou nog een blesbok schieten en Frikkie wilde ook nog een blesbok en zes swart wildebeesten 'kappen'.
Alex zag af van het genoegen want hij had de spanning al met mij gedeeld, het schieten had voor hem geen toegevoegde waarde meer.
Op de andere boerderij werden we opgewacht door zes bakkies en negen Vrijstater boeren die een vuurtje hadden gemaakt en waren begonnen met braaien. "Hey, Hollandertjie, het jy jou eerste bokkie geskiet?" Allemaal zaten ze te lachen vanwege het bloed op mijn kop.

Frikkie is verder gaan jagen en wij zijn met hem mee gegaan. Een van de beesten die Frikkie schoot zou een trofee worden (opgezette kop) die ik zou krijgen maar hij kwam erachter dat hij een ‘wereldrecord’ had geschoten, een swart wildebeest met de grootste hoorns ooit gemeten.

Oscar heeft ook nog lekker mee gebraaid en de lever en de ballen van het swart wildebeest gegeten. Diaan was ondertussen bezig om de beesten te ontvellen en de ingewanden er uit te snijden. Oscar was helemaal verbaasd want Diaan is nog maar 13 jaar.
Op de terugweg had Alex nog een duikertje overreden (= klein hertje, sorry Truus), beestje in doodsstuipen, Diaan sprong gauw uit de auto en sneed het arme beestje rap de keel door om meer lijden te voorkomen. Oscar stond perplex, zo’n jochie van 13 en kijk eens wat hij doet...

s’Avonds weer heerlijk gebraaid, kudu, giraffe en zebra en wat wildebeest gegeten (sorry Truus).
Alles bij elkaar een leuk weekeindje gehad. En een kilo of drie aangekomen...

Grote trek

En ze zijn weg!
De Monsen uit Elst zijn vanochtend aan de grote trek begonnen, na een goed gevuld weekeinde.
Donderdagavond laat geland; Alette werd meteen door medemotormuis Deon opgehaald en de rest ging met ons mee naar huis.
Vrijdagmiddag zijn Marcel, Alex en Oscar vertrokken naar een jachtlodge in de Free State, of liever de freeze state, want arctische temperaturen op de toendra, het was er zeker min 8 ’s nachts. Daar gingen ze jagen met een collega van Marcel (Frikkie, kan hij ook niet helpen) en buurman Jacco.
Marcel heeft inderdaad een bok geschoten. Gelukkig had hij de springbok in één keer keurig geraakt, KLABAM, recht door het hart. En toen was het een sprongbok. Marcel als jager ontmaagd. Traditioneel wordt je dan geïnitieerd door een mede-jager die je insmeert met het bloed van het gesneuvelde beest. Toemaar. Oscar heeft wildebeestballen gegeten, dus het kan erger. Marcel zal de details binnenkort nog wel eens opschrijven.


Zaterdag zijn Alette en Deon op de motor gaan toeren, door de Magaliesbergen. Ingepakt als Michelinmannetjes want het was voor Zuid-Afrikaanse begrippen berekoud met een graad of 12 overdag. Wel kraakhelder en zonnig. Ze hebben een mooie rit gemaakt. De rest van de dames zijn zaterdag kleren wezen shoppen in de Carnival Mall.
Zondag was het grote weerzien bij Deon & Tersia, uiteraard weer heerlijk onthaald met super lekker eten – ons sit net een bietjie room in – en heerlijk in het zonnetje in de tuin gezeten. Konden de Monsenmannen een beetje ontdooien.

Vanochtend is het hele spul gaan rijden, nou gauw de bedden verschonen want morgenavond komt míjn broertje met vrouw & kinders, die worden vrijdag opgevolgd door een oud-collega van Marcel, bijgenaamd Mikmak, en alles wat er op d'r bezem past. We krijgen het nog druk deze winter. Tot eind oktober zit Casa Mons min of meer volgeboekt... Maar wel gezellig!

Gratis porno

'ANC Website offers free porn'.
Altijd goed natuurlijk, zo’n kop. En inderdaad, onderaan de homepage van Afrika’s oudste bevrijdingsbeweging een aantal interessante links, waaronder een gratis you-tube-achtige pornosite, voor de kameraden die the struggle even moe zijn... Ook was er een knop voor het slinks terugdraaien van je hypotheek, tarotvoorspellingen en – uiteraard – kostenloze vergroting van Den Penis.
Komkommertijd, wat u zegt.

Vandaag kwam het ANC schielijk met een verklaring: website gehacked, schandalig, hoe durven ze, zal niet weer gebeuren. De linkjes zijn weg. Jammer. Was best wel leuk nieuws.

Gelukkig hoef je daarvoor niet altijd af te zakken naar onze zachtfruitrepubliek.
'Onderzoek naar kabouter die Hitlergroet brengt' las ik laatst. Huh? Blijkt er ergens in de voortuin van een Duitse kunstgalerie een tuinkabouter te staan met gestrekte arm. Propageert de nazibouter onverbloemd een hernieuwd Duits rechts-radicaal zelfbewustzijn, of is het freie Meinungsäusserung? Dringend onderzoek gewenst. Kunst, Quatsch of Komkommertijd?

Drtussenuit

Afgelopen weekeinde waren we er even tussenuit, samen met onze Heidelberger buurtjes. We zouden eigenlijk met onze Arnhemse buren op pad, maar die moesten wegens familieomstandigheden de vakantie annuleren. Helaas! Volgend jaar in de herkansing dan maar... We misten jullie wel!

We hadden een huisje vlak bij het Kruger Park. Zaterdag hebben we vanaf Orpen gate een fikse rondrit gemaakt en veel beesten gezien. Gepicknickt met olifanten op de achtergrond, onze verwende blagen kijken er haast niet meer van op!











Voor de kids is zo’n hele dag bush-turen in de auto ook wel erg lang. Volgende keer moet er toch echt meer speelgoed mee. Mini-dvd-spelers in de auto zou echt ideaal zijn – tip voor Tip - maar dat staat me gevoelsmatig zó tegen... Om The Lion King te kijken terwijl je er middenin zit... Anderzijds: rust op de achterbank is ook heel veel waard. Ik dub nog. In april gaan we tien dagen naar de Kruger (bovenaan beginnen en dan elke dag een kampje verder naar beneden) dus voor die tijd moet er iets zijn bedacht.


Zondag kalm aan gedaan, heerlijk genoten van het warme weer op het lowveld (het is in de Kruger zeker 10 graden warmer dan bij ons op het hoogveld) en nog naar het Moholoholo wilde-dieren-rehab-centrum geweest. Was heel interessant en ook leuk voor de kids. Mochten zelfs baby-neushoorntjes aaien.

Maandag op de terugweg nog de toeristische route genomen langs de Blyde Rivier Canyon, en uitgestapt bij God’s Window en de Drie Rondavels. De laatste keer dat we daar waren, was met het ophalen van Anthony, dus zoveel wisten de meiden er ook niet meer van. The Potholes zijn ook altijd leuk, maar die hebben we wegens tijdgebrek maar laten zitten.

En nu weer aan de slag.
Marcel zit in de nachtdienst en bekwaamt zich in de techniek van het duimen draaien: de complete fabriek ligt al vanaf donderdagmiddag stil. Vlekjes op het sigarettenpapier, als gevolg van olievervuiling in de tabak. Herkomst onbekend. Alle tabak is bevroren, er komt als het goed is vandaag nieuwe aanvoer uit Zimbabwe. Kosten stilstand: 50 miljoen rand (5 mln euro) PER DAG. En ze hebben absoluut geen idee waar het probleem vandaan komt, behalve dat het in of nog voor de tabaksbewerking gebeurt. Er is hier nog wel werk voor storingstechnici...

Pikorde

Ruim één op de vier Zuid-Afrikaanse mannen heeft wel eens een meisje of vrouw verkracht. Bijna de helft van de verkrachters deed het meer dan eens. Schokkende bevindingen uit recent onderzoek van de Medical Research Council. Het imago van Zuid-Afrika als ‘verkrachtingshoofdstad van de wereld’ is weer eens bevestigd.

In het boekjaar 2007/2008 werd officieel 36.190 keer aangifte gedaan van verkrachting; 75,6 verkrachtingen per 100.000 inwoners. Maar slachtofferhulporganisaties gaan ervan uit dat slechts één op de negen gevallen wordt gerapporteerd. Het werkelijke cijfer zou daarmee in de buurt van de 326.000 liggen, oftewel 37 vrouwen per uur.
Bovendien: politiekorpsen zijn geneigd om te manipuleren met de aangiftes, omdat ze worden afgerekend op het jaarlijks met 7 tot 10 procent terugdringen van het aantal verkrachtingszaken. Dus er raken dossiers kwijt, of zaken worden als minder ernstig opgetekend dan ze in werkelijkheid zijn. (NB: hoe kan je nou van de politiemacht eisen dat ze het aantal verkrachtingen terugdringt? Het gros gebeurt binnenshuis/binnensshacks. Moet je naast elke gewelddadige partner/vader een oom agent neerzetten?)

Het rapport van de medische onderzoeksraad landde bovenop dat van de vakbond Solidariteit. Die berichtte dat er dagelijks zestig keer aangifte wordt gedaan van kinderverkrachting. Ook deze bond denkt dat 88 procent niet wordt gerapporteerd en houdt het daarom op 530 gevallen per dag. Ik heb het rapport gelezen. Misselijk word je ervan.

Je gaat je toch afvragen waar dat vandaan komt. Zijn Zuid-Afrikaanse kerels dan zo anders dan elders in de wereld?

De Medical Research Council heeft voor haar onderzoek 1.738 mannen aan de tand gevoeld, dwars door alle kleurlagen en sociale achtergronden heen. De raad wilde vooral weten of er een verband was tussen HIV en verkrachten. Dat bleek er niet te zijn: zowel van de verkachters als de niet-verkrachters was bijna twintig procent (!) HIV-besmet.

Je hoort wel vaak dat veel verkrachtingen voortvloeien uit het bijgeloof onder zwarte mannen dat seks met een maagd de aidsbesmetting halveert of geneest. Maar ander onderzoek wijst uit dat dit bijgeloof zelden of nooit een rol speelt in verkrachtingszaken. Een kinderwelzijnsorganisatie heeft de laatste tien jaar 6.500 gevallen van kindermisbruik onderzocht; in hooguit een of twee zaken was dit bijgeloof een factor (of werd het genoemd als excuus voor het misbruik). Een mythe, dus.

Wat wel een belangrijke rol speelde, volgens de MRC: jeugddtrauma’s, de afwezigheid van ouders, of het ontbreken van liefdevolle relatie met de ouders. Oftwel: geen positief rolmodel. Pesten op school bleek ook een factor, waarbij de ene helft van de verkrachters gepest was, en de andere helft tot de pestkoppen behoorde. Veel verkrachters gaven ook huiselijk geweld toe, en crimineel gedrag.

Maar aan de basis van het probleem liggen de Zuid-Afrikaanse opvattingen over mannelijkheid, volgens MRC-onderzoekster Rachel Jewkes. Een echte man het doet zonder condoom en bewijst zijn mannelijkheid door een trits veroveringen aan zijn wapenstok te rijgen. En nog dieper ingebed is de overtuiging dat mannen in de pikorde simpelweg boven vrouwen staan.

Laatst hier een heel gesprek over gehad met een activiste tegen (kinder)misbruik. Zij stelde dat dat idee van de mannelijke superioriteit Zuid-Afrika van twee kanten in de tang heeft genomen. Enerzijds waren hier de tradtionele zwarte stammen, waarbij een man meerdere vrouwen mag hebben om zoveel mogelijk kinderen te kunnen verwekken. Aan de andere kant had je de de puriteinse blanke Calvinistische voortrekkers, waarbij vader gold als het onbetwiste hoofd van het gezin, met een beroep op het bijbels gezag. Die twee culturen kwamen hier bij elkaar en dat leidde tot een sterke patriarchale maatschappij. Kort door de bocht: mannen zijn de baas en seks is iets waar je als man recht op hebt. Dus als je zin hebt, ga je je gang.

Die patronen slijten er kennelijk al vroeg in. Van de verkrachters die de MRC ondervroeg, was 9,8 procent nog geen tien jaar oud voordat ze iemand voor het eerst dwongen tot seks. En 16,4 procent deed het voor het eerst tussen de tiende en vijftiende verjaardag.

Er is iets fundamenteels gebroken in deze maatschappij. En omdat er elke dag nog zo'n duizend mensen voortijdig overlijden aan aids, vallen ook heel veel rolmodellen weg.
Het kon nog wel eens effe duren voordat dit is rechtgetrokken.

Big Brother

Operatie Big Brother is ingezet. Alle Zuid-Afrikanen met een mobiele telefoon moeten zich registreren met volledige naam en toenaam, voorzien van identiteitsdocument en bewijs van adres. Vanaf 1 juli geldt er een nieuwe identificatieplicht bij de aanschaf van een nieuw contract (abonnement of prepaid) en ook bestaande klanten moeten zich binnen achttien maanden registreren. Zo niet, dan wordt de simkaart geblokkeerd.

Het ministerie van justitie hoopt met deze keiharde aanpak diepe gaten te slaan in criminele netwerken, die zich vaak van anonieme prepaid-abonnementen bedienen om hun acties te coördineren. Met de nieuwe registratieplicht kan justitie - mits de rechter toestemming geeft - de criminelen afluisteren, en bovendien van minuut tot minuut hun gangen nagaan. Is het idee.

Uiteraard is dit een gigantische operatie, in een land met meer mobieltjes (51 miljoen) dan inwoners (48 miljoen). De meeste Zuid-Afrikanen hebben twee of drie mobieltjes. De kosten zijn voor rekening van de telecomjongens. Alles voor de goede zaak, uiteraard.

Echter.
Nog niet zo heel lang geleden heeft Groot-Brittannië een visumplicht ingevoerd voor Zuid-Afrikanen. Niet omdat het ZA paspoort niet deugt, maar omdat de paspoortverstrekkers er graag wat bijbeunen. Voor een paar knaken is het op elke hoek van de straat te koop. Een beetje crimineel heeft er minstens vijf.

En bovendien: mobiele bellers die in een krottenwijk wonen – dus geen officieel woonadres hebben - mogen als adres de dichtstbijzijnde school, kerk of postkantoor opgeven.
Dus...
Ik heb er niet voor geleerd, maar ik heb het donkerbruine vermoeden dat de hele nieuwe Regulation of Interception of Communications and Provision of Communication-Related Information Amendment Act (klinkt wel stoer, hé?) niet echt veel gaat uithalen.

Ach.
Vanochtend werd op de lokale Radio1 één van onze 35 ministers (hoezo werkverschaffing) geïnterviewd over de gebrekkige dienstverlening door gemeentes, die zaken als wegwerkzaamheden, waterzuiveringen en drinkwatervoorziening maar niet goed op de rit krijgen. Zegt de minister: "Het ís ook moeiijk. In een gemeente als Ventersdorp bijvoorbeeld is maar één gemeenteraadslid die kan lezen en schrijven. De rest is analfabeet. De hele gemeenteraad is afhankelijk van die ene man."
Zelfs de geharnaste radiopresentator was er even stil van. En ik rolde lachend uit de auto.